Początek. Uważa się, że cykl miesiączkowy jest inicjowa­ny przez aktywność podwzgórza, co powoduje pobudzenie wy­twarzania hormonów przysadkowych — FSH i LH.Przerwy. Cykl miesiączkowy u kobiet występuje co 26— 35 dni, trwa 3—7 dni i kończy się wydaleniem krwi miesiącz­kowej w ilości 60—120 ml. Cykl liczy się od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego do pierwszego dnia następnego cyklu.Wydzielina miesiączkowa składa się z komórek błony ślu­zowej macicy, krwi i śluzu. Zwykle nie krzepnie z powodu braku fibrynogenu, jednak małe „skrzepy” substancji niefibrynowych mogą być obecne. Tworzą się one w pochwie.Celem cyklu miesiączkowego jest przygotowanie wyściółki macicy do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej i do odżywiania zarodka.Krwawienie miesiączkowe trwa od 1 do 5 dnia przecięt­nego cyklu. Następuje wydalanie krwi miesiączkowej. Przysadkowy FSH pobudza rozwój pęcherzyka jajnikowego. Gdy poziom estrogenu wzrasta, wytwarzanie FSH zmniejsza się. Faza rozrostu. Rozpoczyna się po zakończeniu krwawienia miesięcznego. Zwykle występuje między 6 a 14 dniem cyklu. Rozrost wyściółki macicy następuje pod wpływem hormonu jajnika — estrogenu. Błona śluzowa macicy, która stała się cieńsza i została wydalona podczas krwawienia miesięcznego, staje się grubsza (do 2—3 cm). Gruczoły się rozrastają, komórki ulegają podziałom i zwiększa się ich liczba. Gruczoły i tętniczki wydłużają się i zwijają. W jajniku pęcherzyk jajnikowy powiększa się i wędruje ku jego powierzchni. Płyn pęcherzykowy, otaczający komórkę jajową, zawiera estrogen. Komórki pęcherzyka wytwarzają zarówno estrogen, jak i progesteron, jednak w tej fazie cyklu przewagę ilościową ma estrogen. Owulacja. Owulacja (jajeczkowanie) ma miejsce na 14 dni przed początkiem następnego cyklu i cechuje się pęknięciem dojrzałego pęcherzyka jajnikowego u powierzchni jajnika z uwolnieniem komórki jajowej, która rozpoczyna wędrówkę poprzez jajowód do macicy dzięki ruchom rzęsek w jajowodzie. Owulacja może nastąpić w dowolnym czasie w stosunku do poprzedzającego krwawienia miesiączkowego. Ponieważ nie wszystkie cykle trwają regularnie 28 dni, może okazać się przydatna metoda wykrywania owulacji. Podstawowa temperatura ciała waha się w granicach 36——37°C. Pod wpływem LH jajnik wytwarza progesteron.Owulacja charakteryzuje się spadkiem podstawowej temperatury ciała, po którym następuje (po ok. 24 h) wzrost tej temperatury o około 1 stopień. Temperatura pozostaje na wyższym poziomie aż do najbliższego krwawienia miesięcz­nego. Na charakter śluzu szyjkowego wywierają wpływ hormony. Gdy zbliża się owulacja, śluz staje się rzadszy, klarowny i wodnisty. Jego rozciągliwość (Spinnbarkeit) wzrasta, a gdy zostaje wysuszony na szkiełku mikroskopowym,tworzy charakterystyczny wzór przypominający liście paproci, co jest znamienne dla dużego stężenia estrogenu. Poowulacji ilość śluzu szyjkowego zmniejsza się. Około 21 dnia cyklu wzór paprociowaty znika i pojawia się wzór perełkowy. Rozciągliwość śluzu jest największa w okresie owulacji, co ma ułatwić wędrówkę komórki jajowej. U niektórych kobiet występują bóle międzymiesiączkowe, którym niekiedy towarzyszy plamienie. Uważa się to za objaw owulacji. Owulacje może poprzedzać obrzmienie i świąd sutków oraz przyrost masy ciała spowodowany retencją sodu i wody. Faza wydzielnicza (faza lutealna, faza poowulacyjna lub przedmiesiączkowa). Następuje po owulacji, a przed krwawieniem miesięcznym. Trwa 14 dni. Natychmiast po owulacji pęknięty pęcherzyk przekształca się w ciałko żółte. Ciałko żółte wytwarza progesteroni w niewielkich ilościach estrogen) podczas pierwszych 8 dni tej fazy. W fazie tej czynność jajnika jest stymulowana przez hormon przysadki LH. W miarę wzrostu stężenia progesteronu wytwarzanie LH zmniejsza się. Jeśli nie nastąpi zapłodnienie, ciałko żółte ulega zwyrodnieniu i ilość wytwarzanych przez nie hormonów zmniejsza się, co prowadzi do rozpoczęcia krwawienia miesięcznego. Gdy stężenie hormonów jajnika zmniejsza się na tyle, aby mogła się rozpocząć produkcja FSH, hormon ten jest produkowany przez przysadkę podczas krwawienia miesiączkowego.d. Pod wpływem progesteronu błona śluzowa jamy macicy staje się grubsza (o 4—6 mm) z powodu zatrzymania płynów i związków odżywczych jako przygotowania do ciąży. Jeśli do ciąży nie dochodzi, wpływ hormonów zmniejsza się i w 14 dniu występuje krwawienie miesiączkowe.e. Zespół napięcia przedmiesiączkowego występuje w fazie wydzielniczej. W wyniku zatrzymania sodu i wody, mogą występować bóle głowy spowodowane obrzękiem i skurczem naczyń mózgowych. Objawy te mogą być również związane z podwyższonym stężeniem aldosteronu w tym czasie. Ko­biety mogą uskarżać się na nerwowość, niepokój lub obni­żenie nastroju. W przypadkach ciężkich obserwuje się zmia­ny osobowości.